නාගරික පාලනයේ ක්‍රියාකාරිත්වය තක්සේරු කිරීම සඳහා එක්සත් ජාතීන්ගේ ජනාවාස ප්‍රායෝගික මෙවලමක් දියත් කර තිබේ. භෞමික කළමනාකරණය සක්‍රීය කිරීම හා ඉදිරියට ගෙනයාම සඳහා මෙට්‍රොපොලිටන්, භෞමික හා ප්‍රාදේශීය කළමනාකරණය සඳහා වන පාලන තක්සේරු රාමුව (GAF-MTR) මානයන් තුනක් සහ පාලන සාධක හයක් හඳුන්වා දෙයි.

නාගරික රූප විද්‍යාව, නාගරික ආර්ථිකය, නාගරික අසමානතාවය සහ නාගරික පාලනය: නගරවල අනාගතය සඳහා තීරණාත්මක වන කේන්ද්‍රීය තේමාවන් හතරක් කෙරෙහි අවධානය යොමු කරමින් නාගරික දෘෂ්ටිකෝණයකින් COVID-19 ප්‍රතිචාරය ඒකාබද්ධ අධ්‍යයනයක් ලෙස මෙම වාර්තාව සේවය කරනු ඇත.

නාගරීකරණය යනු නතර කළ නොහැකි ගෝලීය ප්‍රවණතාවයකි. 2050 වන විට නාගරික ජනගහන වර්ධනයේ ප්‍රක්ෂේපනයන් පෙන්නුම් කරන්නේ නාගරික ජනගහනය සියයට 13 කින් ඉහළ යනු ඇති බවයි. එය 2018 දී ලෝක ජනගහනයෙන් සියයට 55 සිට 2050 දී සියයට 68 දක්වා ඉහළ යනු ඇත.

ලෝක නගර පිළිබඳ වාර්තාව 2020 පෙන්වා දෙන්නේ තිරසාර නාගරීකරණයේ සහජ වටිනාකම සියලු දෙනාගේ යහපැවැත්ම සඳහා යොදා ගත හැකි බවත් ඒවා භාවිතා කළ යුතු බවත් ය.

නාගරික ඔක්තෝම්බර් මාසයේදී සංවිධානය කරන ලද විශාල හා පුළුල් පරාසයක සිදුවීම් පෙන්නුම් කළේ, COVID-19 වසංගතය, සෑම තරාතිරමකම රජයන්, රාජ්‍ය නොවන සංවිධාන, ප්‍රජා සංවිධාන, අපගේ නගර සහ නගර සැමරීම සඳහා නව්‍ය ක්‍රමවේදයන් සැකසීමට අධ්‍යයන ආයතන සහ තවත් බොහෝ අය අධිෂ්ඨාන කරගෙන සිටියහ.

පළාත් පාලන දෙපාර්තමේන්තුව මගින්, කොරෝනා වයිරස (COVID-19) වසංගත තත්වය හමුවේ ශ්‍රී ලංකාව තුල අත්‍යවශ්‍ය සේවා හැර අනෙක් කටයුතු සියල්ල අත්හිටවූ අවස්ථාවකදී පවා, පළාත් පාලන ආයතන විසින් සපයනු ලබන සියළුම සේවාවන් බාධාවකින් තොරව අඛණ්ඩව පවත්වාගෙන යාම සහතික කිරීමට කටයුතු කරමින් සිටී.

අප්‍රිකානු පිරිසිදු නගර පිළිබඳ වේදිකාව: අපද්‍රව්‍ය කළමනාකරණය සඳහා සාක්ෂි දත්ත පදනම් කරගත් ප්‍රතිපත්ති සම්පාදනය සඳහා අප්‍රිකානු නගරවලට සහාය වීම

මෙම සිතියම් සංග්‍රහය ආරම්භ වන්නේ කලාපීය ප්‍රධාන නාගරික දත්ත පිළිබඳ දළ විශ්ලේෂණයකින් සහ මේ දක්වා කාලය පුරා මෙම ප්‍රවණතා විකාශනය වූ ආකාරය පිළිබඳ දක්වමිනි. එක්සත් ජාතීන්ගේ මානව ජනාවාස පිළිබඳ වැඩසටහනේ 2020-23 උපායමාර්ගික සැලැස්ම සහ අප්‍රිකානු සංගමය විසින් එක්සත් ජාතීන්ගේ මානව ජනාවාස පිළිබඳ වැඩසටහනේ තාක්ෂණික සහාය ඇතිව සංවර්ධනය කරන ලද NUA ක්‍රියාත්මක කිරීම සඳහා වන එකඟතා රාමුව යන, කලාපයේ නව නාගරික න්‍යාය පත්‍රය සඳහා ප්‍රධාන ක්‍රියාත්මක කිරීමේ රාමු දෙකක් සමඟ මෙම සිතියම් කිහිපයක් සම්බන්ධ කරයි.

මෙය SDG දර්ශකය 11.6.1 වෙත අවධානය යොමු කරන අපද්‍රව්‍ය සුහුරු ලෙස හසුරන නගර පිළිබඳ පුවත් ඇතුලත් පුවත්පතේ 5 වන කලාපයයි. මෙහි ඇතුලත් තොරතුරු, නගරවල අපද්‍රව්‍ය කළමනාකරණ පද්ධති වැඩිදියුණු කිරීමේදී භාවිතා කළ හැකි ආකාර දක්වයි.

ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානය (WHO) විසින් ප්‍රකාශයට පත් කරන ලද ගෝලීය වසංගතයක් වන COVID-19 ගෝලීය ආර්ථිකය අඩපණ කරමින් ජනතාවගේ ජීවන තත්වය පහත හෙලමින් එමඟින් එහි සියලු මානයන් හරහා තිරසාර සංවර්ධනයට තර්ජනය කරයි.

COVID-19: ශ්‍රී ලංකාවේ සජීවී තත්ව විශ්ලේෂණ දත්ත පුවරුව යාවත්කාලීන තොරතුරු ප්‍රභවයකි. විස්තාරණ සහිත COVID රෝගීන්ගේ සම්පූර්ණ හා දෛනික සංඛ්‍යාව පිළිබඳ දෛනික යාවත්කාලීන තොරතුරු මෙයට ඇතුළත් වේ. 

ශ්‍රී ලංකාව තුල COVID තත්වය උත්සන්න වීම හමුවේ, අප නිරෝගීව සිටීම සඳහා නිසි පෝෂණය ඉතා වැදගත් වේ. COVID කාලය තුළ වැඩිහිටියන් සඳහා පෝෂණ උපදෙස් ලෙස ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානය විසින් පහත උපදෙස් ලබා දේ.. මෙම උපදෙස් නිරෝගීව සිටීමට මෙන්නම අධික බර, තරබාරුකම, හෘද රෝග, ආඝාතය, දියවැඩියාව සහ ඇතැම් පිළිකා තත්ත්ව ඇතිවීමේ අවදානම වළක්වා ගැනීමට උපකාරී වේ.

ජිනීවා, 2020 මාර්තු 23: ලෝක පාපන්දු ක්‍රීඩකයින් විසින් මෙහෙයවනු ලබන නව දැනුවත් කිරීමේ ව්‍යාපාරයක් දියත් කරමින් කොරෝනා වයිරසයට (COVID-19) එරෙහිව සටන් කිරීමට ජාත්‍යන්තර පාපන්දු පාලක මණ්ඩලය වන FIFA සහ ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානය (WHO) එක්ව කටයුතු කර ඇත. රෝගය පැතිරීම වැළැක්වීම සඳහා ප්‍රධාන පියවර පහක් අනුගමනය කරන ලෙස ලොව පුරා සිටින සියලු ජනතාවගෙන් ඉල්ලා සිටී.

ජනගහන දත්තවලින් පෙන්නුම් කරන්නේ ශ්රී ලංකාව ලෝකයේ පෘථිවි අවම වශයෙන් නාගරීකරණය කරන ලද රටකි. 

නාගරික ප්‍රදේශ ඉතා සීග්‍රයෙන් ව්‍යාප්ත වීම අද වන විට ශ්‍රී ලංකාව මුහුණ දෙන ප්‍රධාන අභියෝගයකි. මෙම නාගරික ප්‍රසාරණය, නිසි නියාමනයකින් තොර නාගරික ව්‍යාප්තියක් ලෙස මෙන්ම අඩු ඝනත්වයෙන් යුත් නාගරික ව්‍යාප්තිය ලෙස ද අර්ථ දැක්විය හැක.  

ශ්‍රී ලංකාවේ මෑත කාලීන නාගරික සංවර්ධනය පිළිබඳ මෙම වාර්තාව මගින් පළමූ පරිපූර්ණ ඇගයීම ඉදිරිපත් කරයි.